Eerste uitbraak bacterieziekte Cff in Brabantse bonenvelden
De bacterie Cff, Curtobacterium flaccumfaciens pv. Flaccumfaciens, is al ruim honderd jaar een belangrijke verwelkingsziekte in de VS. De bacterie kan niet alleen voor komen in de gewone boon, maar ook in soja, erwten, tuinbonen en kikkererwten, zie kader. Granen en onkruiden zijn waardplaten voor de bacterie. In Europa en derde landen is Cff aangemerkt als quarantaineziekte.
Teeltverbod
De vondst van Cff begin september noemt de NVWA een ‘toevalstreffer’. De besmetting werd namelijk vastgesteld naar aanleiding van kwaliteitscontroles van zaaigoed. Drie verschillende importpartijen werden hierbij positief getoetst op de bacterie.
Wanneer de NVWA een besmetting met de bacterieziekte aantreft, wordt het perceel afgebakend en het gehele gewas vernietigd. Daarnaast geldt een teeltverbod voor alle vlinderbloemige gewassen voor de volgende twee jaar. Besmette zaadpartijen worden vernietigd of bij onderschepping bij import kunnen de zendingen worden geretourneerd. Het is bekend dat in gedroogd zaad de bacterie meer dan 20 jaar aanwezig kan blijven.
Laboratoriumtoetsing
De NVWA zal vanaf begin 2025 bij een groot aantal importzendingen van Phaseolus een laboratoriumtoetsing doen, om nieuwe uitbraken te voorkomen. Regelgeving vanuit de EU verplicht lidstaten om dergelijke controles risicogericht uit te voren, zo stelt de NVWA. Daarnaast meldt de NVWA als gevolg van deze controles, dat zendingen in afwachting van een toetsuitslag een aantal weken vast kunnen komen te liggen. De kosten van deze controles moeten in rekening worden gebracht bij de importeurs, aldus de NVWA.
Wat is Cff?
Curtobacterium flaccumfaciens pv. flaccumfaciens (Cff) is een bacterie.
Cff leidt tot verwelkingsziekte bij de gewone boon en andere soorten van de vlinderbloemenfamilie. De gewone boon heeft veel verschillende rassen, waaronder de bruine boon, kidneyboon, snijboon, sperzieboon en zwarte boon. De bacterie kan ook aantastingen veroorzaken in andere soorten van de vlinderbloemenfamilie zoals erwten, kikkerwerwten, soja en tuinbonen.
De infectie met Cff ontstaat vanuit besmette zaden of de bacterie kan via een wondje de plant binnendringen. Cff kan ervoor zorgen dat jonge planten snel verwelken en afsterven. Bij oudere planten kunnen bruine plekken op de bladeren ontstaan. De meeste symptomen zijn vaak pas te zien bij een temperatuur van 30 graden Celsius of meer. De bacterie kan zich namelijk snel vermenigvuldigen bij warm en vochtig weer. In Nederland is meestal niet te zien of planten besmet zijn met Cff, omdat niet vaak temperaturen van boven de 30 graden Celsius worden gehaald. Om een besmetting met Cff in Nederland vast te stellen, is laboratoriumonderzoek nodig.
