‘Iets met boeren’ laat HAS-studenten breder kijken

‘Wij geloven dat het vinden van oplossingen begint bij luisteren en wederzijds begrip’, las Alex Datema in een brief die hij had ontvangen. ‘Als mensen het niet met elkaar eens zijn, is het essentieel om ruimte te bieden voor dialoog en de focus te leggen op gezamenlijke belangen in plaats van verschillen.’

Het was een van de achttien brieven die studenten van HAS green academy in Den Bosch naar de directeur Food & Agri van de Rabobank hadden gestuurd. Dat hadden ze gedaan in het kader van de lessenreeks ‘Iets met boeren; de uitdagingen in het landelijk gebied’. In vijf sessies waren studenten Veehouderij in gesprek gegaan met hun leeftijdsgenoten die Milieukunde en Management van de Leefomgeving studeren. Met de reeks wil de opleiding studenten aan beide kanten ‘uit hun bubbel’ halen en contact te laten maken met mensen met een ander perspectief. „Jullie zijn allemaal naar de opleiding gekomen met jullie eigen beeld van hoe het zit”, vertelde Reggy van der Wielen, voorzitter van de Raad van Commissarissen van de HAS, tijdens de slotbijeenkomst aan de studenten. Maar de mensen met wie de studenten na hun opleiding te maken hebben, kijken anders naar de wereld, en daar moet je toch mee kunnen communiceren.

Pijn

„In de brieven die ik heb ontvangen hoor ik veel pijn”, zei Alex Datema, die ook bij de slotbijeenkomst aanwezig was. „Pijn, van boeren die zich zorgen maken of ze boer kunnen blijven. Pijn van mensen die zich zorgen maken over het milieu.” In veel van de brieven, zei hij, kwam de vraag ‘Waar moeten we naar toe?’ naar voren. „Maar als jullie nu denken: ‘Nu komt die meneer van de Rabobank even vertellen hoe het moet’, dan gaan jullie straks teleurgesteld naar huis.” Want, hield hij de studenten voor, ze zullen straks hun eigen keuzes moeten maken. En dat begint bij het in gesprek gaan met anderen, en met begrip voor elkaars standpunten.

Kennis delen

„Diversiteit van opinies is belangrijk”, vertelde ZLTO-voorzitter Wim Bens, die ook aanwezig was, aan de studenten. „Te veel mensen met een zelfde achtergrond leidt niet tot goede beslissingen.” De kunst om oplossingen te bereiken, zei hij, is om kennis met elkaar te delen, en niet te polariseren. Een andere aanwezige, gedeputeerde Marc Oudenhoven van de Provincie Brabant, riep de studenten op: „Stop met framing en polarisatie, ga met elkaar in gesprek.”

De studenten zelf hadden de gesprekken met ‘de andere kant’ wel als positief ervaren, vertelden ze. „We hebben de studenten milieukunde duidelijk kunnen maken wat er allemaal speelt op de boerderij”, zei Luc de Kruijf, zoon van een melkveehouder uit de Alblasserwaard. „Er was veel wat zij nog niet wisten.” Op de vraag of hij zelf ook nog iets had opgestoken van de ontmoetingen, zei hij: „Ze vertelden hoe slecht het gaat met de natuur. Maar als ik dan bij ons op de weide kijk, dan zie ik van alles groeien en bloeien.”