Provincies keerden in 2024 ruim 74 miljoen uit aan faunaschade

De meeste faunaschade werd in 2024 veroorzaakt door ganzen aan grasland. De grootste schadebedragen werden uitbetaald in de provincies Noord-Holland, Fryslân en Zuid-Holland. In Utrecht, Flevoland en Drenthe is het schadebedrag in schadejaar 2024 lager dan het jaar ervoor.
Schadebedrag stijgt
Het schadejaar 2024 liep van 1 november 2023 tot en met 31 oktober 2024. In die periode hebben de provincies samen exact voor 74.591.287 euro aan tegemoetkomingen uitbetaald. In het schadejaar ervoor was dat 56.363.325 euro. Als belangrijke verklaringen voor die toename noemt BIJ12 onder andere meer aanvragen, hogere gewasprijzen, meer beperkingen rondom bestrijding en meer schade aan landbouwhuisdieren door wolven. BIJ12 monitort voor alle provincies de schadde en verzorgt de financiële afhandeling van de faunaschade.
Meer aanvragen
Dat grondgebruikers en dierhouders steeds vaker tegemoetkomingen aanvragen komt volgens BIJ12 doordat provincies voor meer diersoorten tegemoetkomingen verlenen. Reden is dat deze diersoorten niet meer bestreden mogen worden. ‘Het aanvraagproces is in de afgelopen jaren gebruikersvriendelijker geworden, en in sommige provincies zijn de leges afgeschaft’, aldus BIJ12 verder. ‘Daardoor is de drempel voor het indienen van een aanvraag verlaagd.’ Het aantal tegemoetkomingsaanvragen in faunaschade steeg van 8.448 in schadejaar 2023 naar 10.484 in schadejaar 2024: een stijging van ruim 24 procent.
Hogere gewasprijzen
Door inflatie en marktontwikkeling zijn bovendien de prijzen van gewassen de afgelopen jaren gestegen, constateert BIJ12. ‘Dat geldt met name voor de prijzen van gras. Daarnaast is er een toename van de schadeoppervlakte en het getaxeerd gewasverlies.’ Voor schade aan gras werd het afgelopen jaar bijna 50 miljoen euro aan tegemoetkomingen verleend, ten opzichte van ruim 43 miljoen euro in schadejaar 2023.
Vervallen vrijstellingen
Verder hebben grondgebruikers minder mogelijkheden om hun gewassen te beschermen tegen faunaschade, stelt BIJ12. ‘Dat komt door het vervallen van landelijke vrijstellingen in sommige provincies, waardoor bepaalde diersoorten niet meer bestreden mogen worden. Deze provincies verstrekken daarom tegemoetkomingen voor schade die is veroorzaakt door die diersoorten.’
Houtduif Noord-Holland
Dat geldt bijvoorbeeld voor de houtduif in Noord-Holland. ‘In die provincie worden veel kostbare groenten geteeld’, aldus BIJ12. ‘Houtduiven veroorzaken aanzienlijke schade aan die groenten, maar mogen sinds half 2023 niet meer worden bestreden.’ Dat leidt tot schadebedragen die kunnen oplopen tot wel 300.000 euro per aanvraag. Daarmee is de houtduif – na de grauwe gans – de grootste schadeveroorzakende diersoort in Noord-Holland met een schadebedrag van ruim 8,5 miljoen euro.
Meer veeschade wolven
Tot slot meldt BIJ12 dat het aantal wolvenaanvallen op landbouwhuisdieren, vooral schapen, sterk is toegenomen. In schadejaar 2024 werden er 758 tegemoetkomingen in wolvenschade verleend, ten opzichte van 433 in schadejaar 2023. Ook het schadebedrag is flink toegenomen: in 2024 werd 876.092 euro uitbetaald, tegenover 367.542 euro een jaar eerder. De meeste veeschade werd uitgekeerd in de provincies Gelderland, Friesland en Drenthe.

Tekst: Erik Kruisselbrink
Is als freelance vakbladredacteur van vele markten thuis.
Beeld: Ruth van Schriek Agrio Archief