NAJK: langjarig perspectief jonge boeren door herziening pachtwet

Staatssecretaris Rummenie publiceerde donderdag 3 juli de Besluitenbrief Pachtherziening. In deze brief zijn de gemaakte keuzes voor de herziening van de pachtwetgeving bekend gemaakt. „Het voorstel van onder andere NAJK en LTO biedt samen met de initiatiefnota van VVD en GroenLinks-PvdA de basis voor de gemaakte keuzes”, licht Merel Straathof, portefeuillehouder Leefomgeving bij NAJK toe. Straathof is blij met de nota. „Rummenie heeft eerder al laten zien stappen te willen zetten op dit dossier, met deze brief maakt hij dit concreet. De gemaakte keuzes bieden jonge boeren en tuinders echt langjarige zekerheid als het gaat om pachtgronden.”

Noodzaak langjarige pacht

Voor jonge boeren is het van belang dat er voldoende toegang is tot pachtgronden met een lange looptijd, benadrukt Straathof. „Ook moeten er tussen pachter en verpachter prijsafhankelijke afspraken gemaakt kunnen worden over duurzaamheid. Daarnaast is het voor grondmobiliteit belangrijk dat de bedrijfsmatigheidstoets gaat voorkomen dat landbouwgronden niet-agrarisch worden beheerd.”

Nagenoeg onmogelijk

In een eerdere reactie maakte NAJK duidelijk waarom het huidige pachtstelsel het in praktijk nagenoeg onmogelijk maakt om duurzaam en langlopend te (ver)pachten. „Terwijl jonge boeren langjarige zekerheid zo hard nodig hebben om hun bedrijven te kunnen door ontwikkelen”, stelt Straathof.

Van zes naar twaalf jaar

Het nieuwe pachtstelsel vergroot de mogelijkheden voor jonge boeren om langjarig grond te pachten. Zo wordt de looptijd van kortlopende pachtcontracten verruimd van zes naar maximaal twaalf jaar. Tegelijkertijd wordt deze vorm van kortlopende pacht ontmoedigd door een oplopend prijsstelsel, waarbij de regionorm als bovengrens geldt. Dit maakt kortlopende pacht financieel minder aantrekkelijk, maar flexibiliteit blijft behouden.

Niet gebonden aan regionorm

Daar staat tegenover dat voor nieuwe reguliere (langjarige) pachtcontracten de verpachter niet langer gebonden is aan de regionorm. „Dit vergroot de prijsvrijheid en maakt het voor grondeigenaren aantrekkelijker om langdurig te verpachten”, aldus Straathof. Ook worden er twee nieuwe pachtvormen toegevoegd. Als eerst duurzaam langlopende pacht. „Dit biedt de mogelijkheid langjarig (langer dan 24 jaar) te verpachten tegen voorwaarden die passen bij de wensen van pachter én verpachter.” Als tweede natuurpacht. Deze pachtvorm gaat gelden voor gronden met een natuurbestemming. „Door de minimale looptijd van zes jaar, met de voorwaarde dat beheersafspraken flexibel zijn als dit nodig is voor het natuurdoel, krijgen boeren veel langer zekerheid op het beheer van deze gronden.”

Vanaf 2028

De keuzes worden tegen het eind van de zomer doorvertaald naar een concreet wetsvoorstel. „Als alles spoedig verloopt, kunnen jonge boeren vanaf 2028 profiteren van de nieuwe wetgeving", meldt Straathof ter besluit.