Wat doet die helikopter met een 'hoepel' eraan gehangen? Die levert waardevolle informatie over zoetwater

'In 2014 en 2015 werden soortgelijke metingen uitgevoerd door een helikopter met een meetinstrument in de vorm van een sigaar. Vanaf 15 augustus gaat opnieuw een helikopter de lucht in, nu met een hoepelvormig meetinstrument', schrijft de provincie Zeeland.

In 2027 een nieuwe kaart

Het duurt wel even voordat alle meetgegevens zijn verwerkt. Zeeland schrijft: 'De meetdata worden bewerkt tot een 3D-kaart van de zoet-zoutverdeling van het grondwater. Deze komt naar verwachting medio 2027 beschikbaar. Een vergelijking van de nieuwe 3D-kaart met die van tien jaar geleden moet uitwijzen of de ondergrondse zoetwatervoorraden zijn veranderd.'

Zoet water is schaars in Zeeland. 'Dat komt omdat onze provincie omringd is door zout zeewater en het water in de ondergrond ook voornamelijk zout is", stelt de provincie. 'Het water in Zeeland is bijna overal te zout om gewassen mee te beregenen. Er zijn weinig natuurlijke bronnen waardoor de beschikbaarheid van zoet water onder druk staat.'

Landelijk project

De metingen in Zeeland maken onderdeel uit van een landelijk project: FRESHEM. FRESHEM staat voor FREsh Salt groundwater distribution by Helicopter ElectroMagnetic survey. In het project wordt de elektrische weerstand van de ondergrond gemeten met een meetinstrument dat onder een helikopter hangt. De techniek biedt de mogelijkheid metingen te verrichten tot een diepte van 200 meter onder het maaiveld.

Zeeland schrijft: 'In het project werken zeven provincies, zeven waterschappen, vijf drinkwaterbedrijven en twee kennisinstituten met elkaar samen. De totale kosten bedragen ongeveer zeven miljoen euro, waarvan de helft wordt gefinancierd uit het nationale Deltafonds. Rijkswaterstaat is geen partner, maar draagt wel financieel bij.'

Vliegroutes bekend vanwege vee

Bij de metingen in Zeeland staan er zo’n 3.000 vliegkilometers op de planning. Over de volgende gebieden wordt vanaf 15 augustus gevlogen: Zak van Zuid-Beveland, Noord-Beveland, Kop van Schouwen, Oost-Zeeuws-Vlaanderen (vanaf de lijn Dow-Sas van Gent) en een deel van het Markiezaat en de Hogerwaardpolder. De planning van de helikoptervluchten is afhankelijk van het weer. Er is een viewer beschikbaar met meer informatie.

Dat er zo'n kaart is, is vooral voor veehouders van belang. De helikopter vliegt overdag op ongeveer 80 meter hoogte met een snelheid van 60 tot 80 kilometer per uur. ‘Dit kan kort geluidsoverlast veroorzaken. Dieren kunnen hiervan schrikken’, melden de initiatiefnemers die verder aangeven dat de piloot wel zicht op de omgeving heeft en rekening houdt met dieren. Boeren wordt wel geadviseerd de dieren goed in de gaten te houden en zo nodig maatregelen te nemen, zoals het tijdelijk binnenhouden.