'Haal mest dagelijks uit de stal en droog deze in droogtunnel'
Dat vertelde Wageningen Livestock Research onderzoeker Hilko Ellen dinsdag 14 maart op de LIV in Venray tijdens zijn presentatie over reduceren van fijnstof uit pluimveestallen. Wanneer leghennenhouders de mest in de stal voordrogen, vindt er in de stal ammoniakvorming plaats en stijgt de ammoniakuitstoot. Uit onze metingen blijkt dat de ammoniakuitstoot soms wel 100 keer hoger is dan vermeld op de Rav-lijst.
Vanwege maatschappelijke druk gaat de overheid volgens Ellen strengere eisen stellen aan de uitstoot van fijnstof uit pluimveestallen. Dit betekent dat pluimveehouders de uitstoot van fijnstof moeten verlagen van zowel nieuwe als bestaande stallen. In de Gelderse Vallei en in Brabant en Limburg lopen al initiatieven om te komen tot nieuwe innovatieve technieken.
Perspectiefvolle systemen
Ellen somde tijdens zijn presentatie een aantal perspectiefvolle systemen op waarmee de uitstoot van fijnstof uit pluimveestallen te reduceren is. Sinds 2008 kunnen pluimveehouders gebruik maken van deze technieken:
- oliefilm
- ionisatie in de stal
- waterwasser (/waternevel)
- luchtwassers
Met een bepaald lichtschema bij vleeskuikens en ander strooiselmateriaal voor vleeskuikens is de uitstoot van fijnstof niet te reduceren. Dat bleek uit onderzoek van Wageningen Livestock Research in 2008.
In 2010 kwamen deze perspectiefvolle technieken daarbij:
- droogfilterwand
- ionisatiefilter
- warmtewisselaar
- droogtunnel
Zoeken naar technieken
Voor de legsector is het nog zoeken naar een praktisch toepasbare techniek. In het onderzoek van de afgelopen jaren is gekeken naar maatregelen als negatieve ionisatie (met en zonder interne circulatie) en het aanbrengen van een waterfilm.
Het aanbrengen van een oliefilm is wel opgenomen in de lijst met emissiefactoren fijnstof, maar moet nog verder worden geoptimaliseerd. Sinds 15 maart is de dunne strooisellaag in een voliestal ook opgenomen in de lijst. Naast een reductie van 20 procent voor fijnstof, geeft deze techniek ook een reductie van 20 procent op ammoniak, vertelt Ellen.
Betaalbare technieken
Door een combinatie van technieken is de uitstoot van fijnstof nog verder te reduceren. Ellen gaf toe dat pluimveehouders vooral kijken naar betaalbare technieken. Voor voliestallen met leghennen is investeren in strooiselschuiven interessant omdat het betaalbaar is en de hennen bovendien minder grondeieren leggen.
Veel vleeskuikenhouders kiezen voor een warmtewisselaar omdat ze daarmee een beter stalklimaat krijgen en op stookkosten kunnen besparen. Een strooiselschuif of warmtewisselaar zijn haalbare en betaalbare oplossingen, die dubbel voordeel bieden, zegt Ellen.
Verdere ontwikkeling innovaties
Uit een inventarisatie in opdracht van het ministerie van I&M komen mogelijk interessante technieken naar voren om de emissie van fijnstof te reduceren. Conditionering van binnenkomende lucht, lijkt bij nieuwbouwstallen voor vleeskuikens interessant. Vleeskuikenhouders kunnen hier nu al voor kiezen.
Andere technieken die binnen een paar jaar mogelijk interessant zijn, zijn onder andere ionisatie met koolstofborstels en het toepassen van elektrostatische precipitator.
Lange termijn
Op lange termijn zijn wellicht diverse nabehandelingstechnieken, zoals koude plasma interessant. Aandachtspunten van deze techniek zijn de ozonvorming en de hoge energiekosten . Maar wellicht ontwikkelt deze techniek zich de komende jaren zodanig dat het een perspectiefvolle techniek wordt.
Andere mogelijk interessante systemen om fijnstof te reduceren zijn volgens Ellen apart geventileerde ruimten in pluimveestallen. Hier moet volgens hem echter nog veel onderzoek naar gedaan worden. Het duurt minstens vijf jaar voordat pluimveehouders deze technieken kunnen gebruiken, verwacht Ellen.
