Stickeractie Agractie gestart

„Naar onze mening moeten supermarkten hun maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen over de presentatie van producten richting de consument", vertelt Agractie-voorzitter Bart Kemp over de actie. Zeker gezien de druk die op de boeren ligt en de transitie die het kabinet nastreeft op het gebied van duurzaamheid.

Het bestickeren moet de supermarkten aansporen om minder producten uit het buitenland te halen en om niet meer te stunten met Nederlandse basisproducten zoals fruit, eieren, zuivel en vlees. „Supermarkten kunnen sturen op welke producten ze inkopen en verkopen. Het liefst zie ik supermarkten primair voorrang geven aan Nederlandse producten. Als er dan gestunt moet worden, dan maar met bewerkte producten van grote concerns als Unilever.”

Rode vellen

Om invloed uit te oefenen, heeft Agractie een drietal stickers ontwikkeld. Een sticker voor producten uit het buitenland (op de afbeelding bovenaan links), een sticker voor producten met te lage prijzen voor de Nederlandse boer (op de afbeelding bovenaan midden) en de boervriendelijke sticker (op de afbeelding bovenaan rechts).

De verhouding van de stickers op de stickervellen is opvallend. Het merendeel van de vellen is rood. Per vel zitten er maar twee boervriendelijke stickers op. De andere 58 zijn de kritische varianten. „Het viel niet mee om producten te vinden waar je op het gebied van duurzaamheid en boerenprijs achter kan staan. Er zijn ketens die mooie stappen zetten, maar er zijn (vooral grote) ketens waarvan de schappen voornamelijk gevuld zijn met buitenlandse producten en ketens die binnenlandse producten voor een dumpprijs aanbieden. Welke zeg ik niet. Ik ga het niet in kasten indelen want er worden wel stappen gezet, maar dat moet in de stroomversnelling. ”

Strafbaar

Agractie gebruikt structureel het woord 'labelen' als het gaat om de stickeractie. In het kader van het eigendomsrecht is het niet toegestaan om producten in de supermarkt te beplakken of om anderen aan te sporen om dat te doen. Ook directeur Marc Jansen van het Centraal Bureau van de Levensmiddelen zegt dat.

In een eerder interview met Nieuwe Oogst zei Jansen dat er in de supermarkten geen actie gevoerd mag worden. „Op de straat kan, voor de deur is ook goed, maar niet in de supermarkt, want dan val je klanten lastig. Het is niet de bedoeling dat stickers geplakt worden op producten die nog niet gekocht zijn. Het is prima om stickers te plakken. Doe dat overal waar je wilt, maar niet op de producten op de supermarkt voordat ze zijn afgerekend.” Ook zei Jansen zich niet te herkennen in het beeld dat boeren te lage prijzen krijgen voor hun producten.

„Voor mijn part leggen ze de stickers naast de producten”, reageert Kemp op het wel of niet plakken van de stickers. Agractie heeft voor de stickeractie een juridische controle uitgevoerd om te kijken of het strafbaar is voor boeren en burgers om de stickers toch te plakken. „Ik kan me geen rechter voorstellen die een sanctie hangt aan het plakken van vijf kleine stickers. Dat is buitenproportioneel, het risico is nihil. Dat is juridisch gecheckt”, zegt voorzitter Kemp. De stickeractie moet drie maanden duren.

Winkel

In totaal 116 van de 3.334 stickervellen zijn inmiddels besteld via de website van Agractie. Dat zijn 7.000 van de 200.000 stickers. De vellen kosten 2 euro per vel met 60 stickers. Deze kosten bestaan enkel uit de verzendkosten. De stickers zelf zijn gratis. „Het geeft niet dat Agractie daar verlies op draait. Het doel van de actie is om de sector te promoten. We merken ook dat veel mensen bij het betalen ook nog een spandoek of een jas aanschaffen. Dat helpt.” De stickers zijn te vinden in de webshop van Agractie.

21 maart

De stickeractie is niet de enige boerenactie die in het voorjaar van 2020 plaatsvindt. Naast de FDF-actie die op 19 februari gaat plaatsvinden in Den Haag, heeft Agractie ook nog een andere actie op de rol staan. Deze actie moet plaatsvinden op 21 maart in 40 grote(re) plaatsen in Nederland. Welke steden dat precies zijn, wordt vlak voor de actie bekend gemaakt. Wel is duidelijk dat de actie het winkelend publiek opzoekt en daarom nabij winkelcentra wordt gehouden.

Deze actie gaat bij de naam ‘Boerenprijzen’ en zal bestaan uit een aantal boeren die met één of meerdere aanhangers basisproducten gaan verkopen tegen kostprijs. „Uien voor 11 cent per kilo, bijvoorbeeld,” zegt Kemp. De aanwezige boeren zullen de dialoog aangaan met het publiek om inzichtelijk te maken hoeveel boeren nou daadwerkelijk voor hun producten vangen. Ondanks de handel, is de term boerenmarkt niet op zijn plaats, volgens Kemp.

Tot dusver hebben een paar honderd boeren zich aangemeld voor de actie. Zowel de stickeractie als de ‘Boerenprijzen’-actie moet minimale overlast voor de burger veroorzaken.