Glyfosaatverbod op éénjarige pachtgrond toegestaan

Mag de provincie Noord-Brabant in een eenjarige pachtovereenkomst een glyfosaatverbod opnemen? Over die vraag deed de Centrale Grondkamer uitspraak deze week. Eerder besloot de Grondkamer Zuid dat een dergelijk verbod niet in de pachtvoorwaarden mag worden opgenomen. Tegen deze uitspraak ging de provincie in beroep bij de Centrale Grondkamer in Arnhem. De Centrale Grondkamer oordeelt dat de provincie het gebruik van glyfosaat op haar pachtgronden mag blijven verbieden bij eenjarige pachtovereenkomsten.

In een reactie zeggen Gedeputeerde Staten (GS) van Noord-Brabant blij te zijn met deze uitspraak. GS zien glyfosaat als een stof die schadelijk is voor de gezondheid en grote nadelige effecten heeft op de biodiversiteit. Het provinciebestuur onderstreept in zijn verklaring dat het het van groot belang vindt om zowel de Brabantse grond als het Brabantse drink- en oppervlaktewater schoon te houden van schadelijke stoffen als glyfosaat.

Toetsingskader

Grondkamers toetsen pachtovereenkomsten aan de wet. Daarbij bekijkt de rechter onder meer of bepaalde beperkingen in het grondgebruik de ondernemersvrijheid van een pachter aantasten. De pachter, die een akkerbouw- en veebedrijf heeft, voelde zich beperkt door het glyfosaatverbod. Dit ondanks dat hij bij het aangaan van de pachtovereenkomst op de hoogte was van deze beperkende voorwaarde. Desondanks was de rechter van de regionale Grondkamer het met de pachter eens en schrapte de glyfosaatbeperking uit de pachtovereenkomst. Echter, in hoger beroep won de provincie de zaak alsnog. In de ogen van de Centrale Grondkamer in Arnhem wordt de boer niet benadeeld omdat de pachtovereenkomst maar voor één jaar geldt. Daarmee beperkt deze maatregel de boer niet buitensporig in zijn bedrijfsvoering, aldus de beslissing.

Bij de uitspraak merkt de Centrale Grondkamer op dat deze uitspraak niet zonder meer van toepassing is op andere pachtzaken. Bij de Brabantse boer ging het om een pachtcontract van maar één jaar. In andere gevallen, bij langere overeenkomsten, kan een glyfosaatverbod wel worden opgevat als ‘een buitensporige verplichting’, aldus de Centrale Grondkamer.

Meerdere zaken

De uitspraak van de Centrale Grondkamer heeft waarschijnlijk ook gevolgen voor de waterschappen en de Brabantse gemeenten. Immers niet alleen de provincie Noord-Brabant, maar ook Brabant Water, Waterschappen Aa en Maas en De Dommel en tien Brabantse gemeenten verbieden het gebruik van glyfosaat op hun pachtgronden. Zo verpacht Gilze en Rijen grond die in de toekomst bebouwd zal worden tijdelijk aan boeren. Ook deze gemeente stelt daarbij de eis dat de pachters geen glyfosaathoudende middelen op deze percelen mogen gebruiken.