‘Grond piekbelasters niet in alle gevallen behouden voor landbouw’

Brabantse veehouderijen in de buurt van Natura 2000-gebieden kunnen zich vanaf 18 januari bij de provincie melden voor vrijwillige opkoop. Randvoorwaarde is dat sprake is van bedrijven met een stikstofneerslag van gemiddeld minimaal 2 mol per hectare per jaar op stikstofgevoelig Natura 2000-gebied, binnen tien kilometer van het betreffende bedrijf.

Ook kijkt de provincie of boeren al dan niet grond willen meeverkopen. Iets waarover Herman Litjens van ZLTO zijn zorgen uitte in de meest recente editie van Stal en Akker. „Het is cruciaal dat deze opkoopregeling niet wordt gebruikt om grond te onttrekken aan de landbouw. Zeker omdat de gronddruk in Noord-Brabant al hoog is en boeren zelf ook grond nodig hebben om hun ambities waar te maken”, zo zei Litjens.

Gronden voor gebiedsgerichte aanpak

De Brabantse gedeputeerde Erik Ronnes geeft in een reactie aan dat niet gegarandeerd kan worden dat opgekochte grond ook daadwerkelijk beschikbaar blijft voor de landbouw. „We willen de aangeboden landbouwgrond graag inzetten voor de gebiedsgerichte aanpak groen-blauw. Dat betekent concreet dat we grond willen gebruiken om in de schil van Natura 2000-gebieden projecten op te zetten die bijvoorbeeld verdroging tegengaan of kringlopen sluiten.”

Dat zal in sommige gevallen betekenen dat gronden niet meer gebruikt kunnen worden voor de landbouw, stelt Ronnes. „In andere gevallen kan deze grond wellicht juist worden ingezet voor het extensiveren van agrarische bedrijven. Wanneer een veehouder grond aanbiedt die in het Natuurnetwerk Brabant ligt, zal deze worden omgevormd naar natuur.”

Grondverkoop geeft streepje voor

Volgens ZLTO kan het ook niet zo zijn dat veehouders die wel grond aanbieden eerder in aanmerking komen voor opkoop dan degenen die dat niet doen. De provincie geeft echter aan dat bedrijven die naast gebouwen ook grond te koop aanbieden wel degelijk een grotere kans hebben om te worden opgekocht. „We willen namelijk, zoals altijd bij een gebiedsgerichte aanpak, meerdere opgaven in een gebied aan elkaar koppelen. De beschikbaarheid van grond speelt hierin een sleutelrol”, zegt Ronnes.

Hij benadrukt wel dat er, voor ondernemers die niet aan deze regeling kunnen meedoen, diverse andere mogelijkheden zijn om te stoppen. Zo komt er in 2021 een tweede (vrijwillige) stoppersregeling beschikbaar, de Landelijke beëindigingsregeling veehouderijlocaties. „Daarnaast hebben wij als provincie nog diverse aanvullende regelingen om stoppen of omschakelen aantrekkelijker te maken. Denk daarbij onder meer aan coaches die ondernemers helpen om te stoppen, het Landbouw Innovatieprogramma Brabant - om innovaties op het gebied van duurzaamheid te stimuleren - en de Taskforce Toekomstbestendige Stallen.”