Staghouwer wil onderzoek naar vleestaks; opbrengsten moeten terugvloeien naar sector
De minister wil onderzoeken hoe een serie belastingmaatregelen de consument aan kan zetten om gezonder en duurzamer te eten. Daarbij denkt hij aan de invoering van belastingen op vlees en op suiker, en het afschaffen van de BTW op groente en fruit. „Daarmee kan de consument gestimuleerd worden om tot betaalbare, en meer gezonde en duurzame keuzes te komen", schrijft hij. „Consumenten kunnen doorgaans geen bewuste keuze maken voor gezonde en duurzame producten. Consumenten kiezen vooral op basis van gewoonte, gemak en prijs." Die prijs wil de minister nu dus beïnvloeden. Of, zoals hij dat stelt: „Via prijssignalen heeft de overheid de mogelijkheid om prikkels te geven richting meer duurzame en gezondere keuzes." De inkomsten van de vleestaks zouden daarbij terug moeten worden gesluisd naar de sector. De minister volgt daarmee het advies uit een WUR-rapport van vorig jaar juni.
De regering is al jaren bezig om het voedselsysteem duurzamer te maken. In de afgelopen jaren heeft de focus van het beleid daarbij vooral op de productiekant gelegen, op maatregelen die de landbouwsector zou moeten nemen. Pogingen om de consument aan te zetten om duurzamer te kopen zijn vooral beperkt gebleven tot voorlichting en bewustwordingsprogramma's als 'Jong Leren Eten'.
Coalitie, Tweede Kamer verdeeld
De vraag is of Staghouwer in de Tweede Kamer genoeg steun krijgt voor zijn plannen. In het coalitie-akkoord is niets vastgelegd over een heffing op vlees. Wel waren de coalitiepartijen daar overeen gekomen dat er een belasting moet komen op suikerhoudende dranken en dat de BTW op groente en fruit naar 0% moet gaan.
VVD en CDA lijken in ieder geval weinig te zien in een belasting op vlees. „Boodschappen moeten wel betaalbaar blijven", schrijft Derk Boswijk (CDA) op Twitter. „Een vleestaks lijkt mij daarom niet het juiste middel. Zet liever in op meer stimuleren en bewustwording in plaats van belasten." Thom van Campen (VVD) laat weten dat de VVD een vleestaks niet kan steunen. „Ik wil een onderzoek zien naar andere mogelijke opties, want boodschappen moeten betaalbaar blijven voor iedereen."
Tjeerd de Groot (D66) juicht het voorstel daarentegen toe. „Minder vlees eten spaart het klimaat en de natuur", stelt hij. Derk-Jan Eppink (JA21) spreekt van een culinaire dictatuur, waarin de overheid bepaalt wat je wel of niet mag eten. Geert Wilders (PVV) noemt het belastingterreur en vraagt in plaats van een vleestaks om een compensatie voor de inflatie. Caroline van der Plas (BBB) denkt dat de regering met dit idee compleet los staat van de samenleving.
