Noord-Brabant verschuift windroos; meet meer ammoniak uit het vrije veld

Het rapport 'Ammoniak in Nederland; een noordoostelijke spelbreker', stelt dat de ammoniakmetingen van LML-station Vredepeel vertekend zijn door de aanwezigheid van een pluimveestal op 150 meter afstand. Bij noordoostenwind meet het station vooral de emissie van die pluimveestal, in plaats van de achtergrondconcentratie ammoniak in De Peel.

Luchtkwaliteit in De Peel

In 2016 bracht de provincie Noord-Brabant het rapport 'Rapportage van de luchtkwaliteit gemeten in De Peel van 2008 tot en met 2015' uit. Dat rapport is gebaseerd op de metingen van drie meetstations bij het dorp De Rips in Oost-Brabant. Op een aantal topografische kaarten zijn die weerstations ingetekend als het centrum van een windroos die aangeeft hoeveel ammoniak en fijnstof het station meet bij wind uit verschillende windrichtingen. De suggestie is dat, als de windroos bijvoorbeeld in het noorden een piek laat zien, er veel ammoniak ten noorden van het meetstation is en naar het meetstation toewaait.

Rotgers en Hanekamp ontdekten dat op die kaarten het meetstation Vredepeel een paar honderd meter noordelijker was ingetekend dan de werkelijke locatie. Die windroos gaf grote hoeveelheden ammoniak en fijnstof aan ten noordoosten van het meetstation. Dat is niet zo vreemd, als je bedenkt dat die pluimveestal op 150 meter ten noordoosten van dat meetstation ligt. Maar doordat de locatie van het meetstation een paar honderd meter verplaatst is, lijkt het alsof die ammoniak uit het vrije veld komt. Op de kaart ligt de stal iets ten zuidoosten van het meetpunt, en niet in de richting van de emissie.

Manipulatie

„Als die windroos op de juiste plaats zou liggen, had de ammoniakpluim naar de stal gewezen“, vertelt Jaap Hanekamp. „Dan was het duidelijk geweest waar de ammoniak vandaan komt.“ Het lijkt er volgens de wetenschapper op dat de provincie zo in het rapport de gegevens manipuleert.

Johan van Hout, gedeputeerde in Noord-Brabant, met Natuur, Water en Milieu in zijn portefeuille, is zich van geen kwaad bewust. „Het kaartje met de windrozen is niet bedoeld om de exacte locatie van het meetpunt aan te geven“, stelt hij in antwoord op vragen. „De exacte locaties zijn weergegeven op kaartjes elders in het rapport.“ Op de vraag waarom de andere meetstations dan wel op de juiste plaats zijn ingetekend, geeft hij geen antwoord.

Effecten analyseren

Van Hout vindt ook niet dat de pluimveestal de conclusies uit het rapport verstoort. „Het rapport heeft de bedoeling om de effecten te analyseren van ontwikkelingen die zich hebben voorgedaan in het voormalige landbouwontwikkelingsgebied (LOG) van De Rips. Het pluimveebedrijf ligt in Limburg, buiten het LOG en heeft daarom geen betekenis voor de analyse in dit rapport.“ Van Hout vindt dat de provincie niet de geëigende organisatie is om een inhoudelijke reactie te geven op de wijze waarop het RIVM haar metingen en berekeningen uitvoert.